Irysy, czyli kosaćce to jedne z najczęściej spotykanych bylin.  Swą popularność zawdzięczają pięknym kwiatom, które przyjmują różne barwy. Rośliny kwitną  głównie w maju, jednak  dobierając różne odmiany (wczesne, średnie i późne)  możemy sprawić, że będą  zdobić ogród o wiele dłużej. Kosaćce są łatwe w uprawie i pielęgnacji. W bardzo prosty sposób możemy je rozmnażać.

Irysy rozmnażamy przez podział starej kępy. Zabieg zaleca się przeprowadzić raz na 3-4 lat, gdy rośliny słabiej kwitną i tracą liście w środku kępy. Kosaćce dzielimy latem po zakończeniu kwitnienia, gdy ich część nadziemna zaczyna  żółknąć i schnąć.  Najczęściej przypada, to ok. 5-6 tygodni po zakończeniu kwitnienia, czyli na przełomie lipca i sierpnia. Jednak późno kwitnące odmiany możemy dzielić nawet do połowy września.

• Wykopanie kłączy i ich podział. Kępy irysów wykopujemy bardzo delikatnie tak, aby nie uszkodzić korzeni. Najlepiej wykonać, to widłami amerykańskimi. Po obsypaniu ziemi dzielimy roślinę. Kłącza najlepiej pociąć ostrym nożem bądź szpadlem. Dzieląc roślinę powinniśmy wybrać najokazalsze fragmenty  kępy. Stare i chore części kłącza wyrzucamy. Młode sadzonki powinny być  zdrowe z ładnymi liśćmi i nabrzmiałymi pąkami po bokach kłącza. Koniecznie powinny posiadać po  kilka korzeni, które możemy lekko skrócić.

• Zabezpieczanie ran po cięciu. Po podziale, miejsce cięcia należy odpowiednio  zabezpieczyć, aby kłącze nie zostało zaatakowane przez choroby. Zaleca się namoczyć je w roztworze z preparatem grzybobójczym.  Można również zabezpieczyć ranę na sucho poprzez wtarcie  w ranę rozkruszonego węgla drzewnego.  Innym sposobem jest pozostawienie pociętego kłącza na kilkanaście godzin do wyschnięcia. Przez zaschnięte miejsce  patogeny nie będą wnikać tak intensywnie.

• Skracanie liści. Po podziale skracamy liście irysa. Najlepiej skrócić je o połowę, lekko skośnie z obydwu stron (w trójkąt).  Liście najlepiej skrócić sekatorem.

• Sadzenie. Sposób w jaki sadzimy młode irysy jest bardzo istotny.  Liście powinny być ułożone w kierunku północnym tak, aby kłącze skierowane było na południe.  Kosaćce, to rośliny lubiące słońce. Takie ułożenie kłącza sprawi, że będzie ono dłużej ogrzewane przez promienie słoneczne.  W dołku wykonujemy nieduży kopczyk z ziemi na którym lekko skośnie osadzamy roślinę, tak aby korzenie wyrastające z kłącza rozchodziły się swobodnie na boki. Irysy sadzimy dość płytko. Posadzone zbyt głęboko gniją. Kłącze najlepiej przysypać  1 -2 cm warstwą gleby. Kilkucentymetrowa warstwa ziemi uchroni je w zimie przed przemarznięciem. Młode rośliny w pierwszym roku po podziale zaleca się  dodatkowo przykryć stroiszem bądź włókniną.  Nie należy stosować kory. Zatrzymuje ona wilgoć i może doprowadzić do gnicia kłączy.

Irysy najlepiej rosną i kwitną na stanowisku słonecznym. Sprawdzą się także w lekkim półcieniu. Niższe kosaćce sadzimy w rozstawie ok. 25 cm, natomiast wyższe nawet co 50 cm.  Rośliny kłączowe nie lubią zbyt mokrych gleb. Źle rosną w  miejscach podmokłych i okresowo zalewanych przez wodę. Dlatego irysy najlepiej sadzić na podwyższonych rabatach w pobliżu, których wykonamy rowki drenujące, aby nadmiar wody mógł  swobodnie odpłynąć. Rośliny sprawdzą się także na  skarpach o delikatnym spadku.

Kosaćce nie mają dużych wymagań glebowych. Jednak przed posadzeniem kłączy koniecznie powinniśmy przekopać rabatę. Jeżeli w naszym ogrodzie gleba jest ciężka i gliniasta powinniśmy zwiększyć jej przepuszczalność przez zmieszanie jej z piaskiem. Natomiast, jeżeli mamy glebę piaszczystą, najlepiej przekopać ją z odkwaszonym torfem a  rok wcześniej, jesienią na rabacie rozłożyć obornik. Irysy dobrze rosną w glebie o ph obojętnym.  Tolerują również lekko kwaśne podłoże. Dużo gorzej rosną w glebach o odczynie zasadowym.