W maju, kiedy minie zagrożenie wiosennych przymrozków do skrzyń i donic wysadzamy rośliny balkonowe. Ze względu na szeroki wachlarz gatunków i odmian często borykamy się z problemem, które wybrać  do naszego zakątka zieleni. Ostatecznie decydujemy się na zakup tylko jednej bądź dwóch odmian. Znając, jednak kilka zasad tworzenia kompozycji oraz podstawowe wymagania roślin z łatwością możemy stworzyć niepowtarzalne nasadzenie, które będzie zdobić balkon aż do jesieni.
 

Zasady tworzenia kompozycji z roślin balkonowych

• Wybieramy kolor i gatunek przewodni. Balkony i tarasy najczęściej zajmują małą przestrzeń.  Wybierając rośliny warto zdecydować się na jeden, ewentualnie dwa kolory kwiatów. Pozostałe nasadzenia powinny stanowić delikatne uzupełnienie.  Unikniemy w ten sposób chaosu. Podobnie postępujemy z donicami.

• Ciepły z ciepłym, zimny z zimnym. Aby kompozycja była harmonijna warto stworzyć ją zgodnie z zasadą dotyczącą łączenia barw,  ciepłych z ciepłymi np. brązowa donica z czerwonymi, żółtymi bądź pomarańczowymi kwiatami , zimnych z zimnymi np. szara donica z białymi, niebieskimi, czy blado różowymi kwiatami.  Do zimnych kompozycji warto dołożyć ciepły akcent np. rośliny o żółtych koszyczkach kwiatowych.

• Zachowujemy piętrowość roślin. Tworząc nasadzenia w okrągłych donicach pamiętajmy o zachowaniu piętrowości. Najwyższą roślinę sadzimy centralnie. Niższe i pokładające się egzemplarze umieszczamy z brzegu.

• Dobieramy pokrój rośliny do rodzaju pojemnika. Unikajmy sadzenia roślin o wzniesionym pokroju w wiszących pojemnikach. Do tego typu donic dobierajmy gatunki pokładające się i kaskadowe.

• Eksponujemy najciekawszą roślinę. W kompozycjach mieszanych warto wyeksponować jedną, wyjątkowo dekoracyjną roślinę, a w jej otoczeniu posadzić  bardziej pospolite gatunki o delikatnych kwiatach i liściach.

• Ciekawe wykończenie. Kompozycję balkonową warto wzbogacić dodatkowymi elementami np. czerwonymi  gałązki derenia, ozdobnymi kamieniami i kulami, czy lampkami solarnymi, które po zmroku podniosą jej walory dekoracyjne.

Czym kierować się przy zakupie rośliny?

Wybierając rośliny należy kierować się przede wszystkim warunkami świetlnymi panującymi na balkonie. Na wystawach wschodnich, północno – wschodnich i północnych sadźmy rośliny cieniolubne, natomiast od południa, południowego – zachodu i zachodu gatunki tolerujące duże nasłonecznienie.  Kolejne kryterium, to wymagania glebowe i  wilgotnościowe. Większość balkonowych najlepiej rośnie w glebach o odczynie obojętnym,  jednak niektóre gatunki lepiej tolerują podłoże zasadowe (np. smagliczki), a inne lekko kwaśne (np. begonie ). W zależności od odmiany mogą posiadać także różne wymagania dotyczące zasobności podłoża w określone substancje odżywcze np. surfinie i petunie wymagają nawozów z wysoką zawartością łatwo przyswajalnego żelaza. Pamiętajmy aby przed zakupem dokładnie obejrzeć sadzonkę.  Powinna posiadać wiele pąków, być zdrowa i dobrze rozkrzewiona. Nie kupujmy roślin bardzo rozwiniętych.

Propozycje na stanowisko słoneczne

Na balkonach i tarasach skąpanych w słońcu sprawdzą się min: pelargonie, nasturcje, surfinie, aksamitki, lawendy, szałwie,  bratki, cynie, maciejki, uczepy, kocanki, heliotropy, nemezje, lewkonie, sanwitalie, rozchodniki i rojniki, a ponad to:

– petunia kaskadowa Pretty Much Picasso, charakteryzująca się  zielonym obrzeżem kwiatów. Roślina  sprawdzi się w wiszących pojemnikach na stanowisku słoneczny a także w lekkim półcieniu.

– lantana Calippo Tutti Frutti cechująca się zwartym, krzaczastym pokrojem oraz powolnym wzrostem. Kwiaty lantany są trójbarwne. Roślina sprawdzi się również w półcienistym stanowisku.

– niecierpek  SunPatiens ‘Vigorous Coral’.  Jest to ciekawa odmiana niecierpka, która doskonale sprawdzi się na słonecznym balkonie. Dodatkowym atutem rośliny są ozdobne zielono-żółte liście.

– barwinek różowy Catharanthus roseus Apricot. Odmiana barwinka o kopczykowatym pokroju i  morelowych kwiatach, dorastająca do 35 cm wysokości.

– Calibrachoa Superbells Double Rose o podwójnych kwiatach doskonale prezentująca się w wiszących koszach i wysokich pojemnikach.

– Calibrachoa  Superbells Banana Chocolate. Odmiana o ciekawych żółtych kwiatach z ciemnym czekoladowym środkiem.

– pelargonia Zonnale  Mrs Pollock cechująca się bardzo dekoracyjnych liściach z mocnym rysunkiem i kremowo-rdzawymi przebarwieniami. Kwiaty tej pelargonii są pojedyncze i czerwone. Roślina doskonale wypełni rabaty oraz stojące donice balkonowe.

– bratek Friolina. Ciekawa odmiana bratka o kaskadowym pokroju oraz bardzo długim  i obfitym kwitnieniu.

– wilec ziemniaczany Ipomoea  batatas Lime. Bardzo wytrzymała i odporna na słońce odmiana wilca. Pokrój lekko przewieszający się. Roślina ozdobna z zielono-żółtych, jasno wybarwionych liści.  Odmiany o ciemnych liściach sprawdzą się w cieniu.

Propozycje na stanowisko cieniste

Na balkonach i tarasach o wystawie północnej i północno- wschodniej  najlepiej stworzyć kompozycję z hortensji ogrodowych, fuksji, begonii bulwiastych, niecierpków nowogwinejskich, kocanek, koleusów,  bluszczyku kurdybanka i  niezapominajki leśnej. Dodatkowym urozmaiceniem mogą być rośliny pnące np. wilec purpurowy czy powój trójbarwny. Warto również wypróbować kilka nowości:

– fuksja Sunangels White Deep Purple . Odmiana o ciekawym połączeniu kolorystycznym kwiatów.

– begonia Cottage Double Pink. Odmiana o pełnych kwiatach. Lekko zwisający pokrój.

– niecierpek Impatiens NG Paradise Rokoko Theresia charakteryzujący się ciekawym zestawieniem barw kwiatów.

– wilec ziemniaczany Ipomoea  batatas Sweet Caroline Purple. Roślina ozdobna z ciemnych liści, której pędy lekko przewieszają się. Doskonale sprawdzi się na każdym stanowisku.

Propozycje na balkon wietrzny

Problematyczne mogą być również balkony wietrzne. Silne podmuchy powietrza niszczą rośliny i ich delikatne kwiaty, dlatego najlepiej sadzić je w ceramicznych donicach stojących.  Na tego typu balkonach należy unikać pojemników wiszących i roślin kaskadowych o wiotkich i delikatnych pędach. Najlepiej sprawdzą się wszystkie egzemplarze niskie o sztywnych łodygach i kwiatach odpornych na podmuchy wiatru np. pelargonie, stokrotki, bratki, aksamitki, złocienie krzewiaste, osteospermum oraz  rozchodniki i rojniki.

Sadzenie roślin. Krok po kroku

Wybór donicy.  Pojemnik, w którym planujemy posadzić rośliny powinien posiadać  otwory odpływowe . W ten sposób nadmiar wody swobodnie wypłynie i nie dojdzie do gnicia korzeni. Ponad to otwory umożliwiają lepsze napowietrzenie bryły korzeniowej. Donicę  należy ustawić na podstawce, na której będzie zbierać się nadmiar wody. W sprzedaży dostępnych jest wiele pojemników z tworzywa sztucznego, unikajmy ich na balkonach nasłonecznionych. Zbyt szybko się nagrzewają. Podobna sytuacja dotyczy pojemników metalowych. Najlepiej zakupić donice ceramiczne, które zatrzymują wilgoć i przepuszczają powietrze. Na balkonach unikajmy  skrzyń betonowych i kamiennych. Są one bardzo ciężkie, a wraz z ziemią mogą przekroczyć maksymalne obciążenie balkonu.  Wszystkie pojemniki należy dokładnie umyć w gorącej wodzie z dodatkiem mydła potasowego. Pamiętajmy także o wcześniejszym namoczeniu donic ceramicznych w zimnej wodzie (ok. 12 godzin).

Drenaż i podłoże. Na dnie donicy powinna znaleźć się kilku centymetrowa warstwa drenująca. Najlepiej wykonać ją ze żwiru, keramzytu bądź potłuczonej ceramiki. Następnie wypełniamy naczynie warstwą podłoża.  Zaleca się kupić gotową mieszankę przeznaczoną do konkretnej grupy roślin, która będzie bogata w substancje odżywcze potrzebne do wzrostu i kwitnienia. Pamiętajmy aby co roku wymieniać podłoże w donicach. Zeszłoroczne najczęściej jest porażone chorobami. Ziemię warto wymieszać z hydrożelem, sprzedawanym w postaci proszku. Jest to nierozpuszczalny polimer, który ma zdolność pochłaniania bardzo dużych ilości wody. Hydrożel zatrzymuje wodę z opadów i podlewania, a następnie w miarę przesychania gleby oddaje ją roślinom. Ponad to przez zwiększenie i zmniejszenie objętości poprawia strukturę i napowietrzenie podłoża.

Sadzenie. Przed posadzeniem bryłę korzeniową rośliny warto umieścić na kilka godzin w naczyniu z wodą. W ten sposób korzenie pobiorą wystarczającą ilość płynu i będą bardziej elastyczne. Młodą sadzonkę wyjmujemy z pojemnika bardzo delikatnie, tak aby nie uszkodzić korzeni.  Następnie wsadzamy ją do donicy i przysypujemy warstwą ziemi, delikatnie ubijając. Roślina powinna być posadzona na tej samej głębokości , na jakiej rosła poprzednio.  Obsadzając skrzynie zaleca się zachować ok. 20 – 25 cm odstęp pomiędzy roślinami.

Podlewanie i nawożenie. Po posadzeniu rośliny koniecznie podlewamy, po czym odstawimy na kilka dni w lekko zacienione miejsce. Nowe podłoże jest zasobne w substancje odżywcze, dlatego nawożenie rozpoczynamy dopiero po upływie 2-3 tygodni od posadzenia, gdy roślina się ukorzeni.